هیچ‌چیز سر صبح بهتر از یک فنجان قهوه‌ی مطبوع و داغ نیست، و البته که چنین قهوه‌ای هم باید خوب دم شود! اما وقتی باید با عجله سر کار بروید یا وقتی بعد از ظهرها فرصت کمی برای استراحت دارید چه‌طور؟
قهوه همان‌قدر که مفید و برای داشتن یک روز خوب کاری بهترین نوشیدنی ممکن است، دنیای شگفت‌انگیزی هم دارد: از انواع دانه‌ها گرفته تا آسیاب و دم‌کردن آن. عوامل زیادی وجود دارد که بر طعم نوشیدنی شما اثرگذار است؛ و به‌خصوص در محل کار، تدارک تمامی این عوامل اگر نه سخت اما کمابیش نیازمند میزانی آگاهی اولیه و تجربه است.
این روزها هیچ بهانه‌ای برای سرو قهوه‌ای نامطبوع، حتی در محیط کار پذیرفتنی نیست. در اینجا برای شما فهرستی از 9 نکته و پیشنهاد ساده برای دم‌کردن و سرو قهوه‌ای مطبوع در محل کار آماده کرده‌ایم تا بهترین روز کاری را تجربه کنید.
۱. همیشه از قهوه تازه استفاده کنید
بی‌شک بهترین قهوه آن قهوه‌ای است که دانه‌هایش به‌تازگی رُست داده شده باشد. پس در حالت ایده‌آل، همیشه سعی کنید تازه‌ترین دانه‌ی قهوه‌ی ممکن را بخرید. با این کار بهترین عطر و طعم دانه‌های قهوه را خواهید داشت. در غیر این صورت، قهوه بی‌مزه و تلخ شده و در معرض هوا هم که قرار بگیرد به‌مرور کیفیتش بدتر می‌شود.
قاعده‌ی کلی این است که دانه‌ی قهوه یا قهوه‌ی آسیاب‌شده‌ی خود را به‌جای سوپرمارکت همیشه از قهوه‌فروشی‌های معتبر بخرید. قهوه‌ای که در همان قهوه‌فروشی شهرتان رست داده یا دست‌کم تازه آسیاب می‌شود و عطر آن در محیط اطراف به مشام می‌رسد بهترین گزینه است. پس سعی کنید از فروشگاه معتبری خرید کنید که کیفیت کارش همیشه خوب است و ویژگی‌های پیش‌گفته را دارد.
۲. دانه‌های قهوه یا قهوه‌ی آسیاب‌شده را در جای مناسب نگهداری کنید
برای حفظ کیفیت دانه‌ی قهوه یا قهوه‌ی آسیاب‌شده برای مدتی طولانی‌تر همیشه باید در محل مناسبی نگهداری شوند. تا می‌توانید از تماس مستقیم و بدتر از همه تماس دائمی قهوه با هوا جلوگیری کنید.
بهترین حالت نگهداری قهوه در بسته‌بندی‌های فشرده و عاری از هوا است، مثل بسته‌های پلمب‌شده‌ی قهوه. اما همیشه چنین امکانی میسر نیست. پس گزینه‌ی بعدی ظرف شیشه‌ای مناسب است که درش به‌خوبی کیپ می‌شود و هیچ هوایی وارد ظرف نشده یا دست‌کم به‌سختی وارد می‌شود. ظروف سرامیکی یا فلزی که برای غذا طراحی شده‌اند هم گزینه‌ای مناسب برای تازه نگه داشتن قهوه هستند.
متخصصان این حوزه به‌شدت توصیه می‌کنند که هرگز نگذارید رطوبت به قهوه نفوذ کند، چون دانه‌ی قهوه یا قهوه‌ی آسیاب‌شده به‌سادگی رطوبت و بوی غذا را جذب می‌کند و بوی قهوه را بد و طعم آن را ناخوشایند خواهد کرد. سعی کنید قهوه را برای یک هفته و نه بیشتر خریداری کنید و در دمای اتاق نگه دارید. پس اگر قهوه را در یخچال یا فریزر نگه می‌دارید، پیش از مطالعه‌ی باقی این مطلب اول بروید سراغ ظرف قهوه و جایش را عوض کنید!
۳. از قهوه‌ساز تمیز استفاده کنید
اغلب تمیزی قهوه‌ساز، از موکاپات‌های سنتی گرفته تا پیشرفته‌ترین دستگاه‌ها، نادیده گرفته می‌شود و به‌خصوص در محل کار به‌ندرت تمیز می‌شوند. اگر قهوه ساز شما با لکه‌های کثیف و چربی پوشیده شده است حتماً پیش از دم‌کردن قهوه تمیزش کنید.
فارغ از این‌که دفتر شما مجهز به قهوه‌ساز سنتی است یا قهوه‌ساز پیشرفته، باید همیشه قهوه‌سازتان تمیز باشد چون مستقیماً در طعم قهوه و حتی سلامت شما تأثیر دارد. دقت کنید: ظرف قهوه را سرسری نشورید! کاملا آبکشی کنید. برای ظروف نگهداری قهوه هم می‌توانید از محلول آب و صابون یا سرکه استفاده کنید. اما مطمئن شوید که خوب آبکشی می‌شوند.
۴. بهتر است از دانه‌ی قهوه‌ی آسیاب‌نشده استفاده کنید
در کل قهوه‌ی تازه همه‌جوره‌اش خوب است! اما، اگر آسیاب قهوه دارید حتماً دانه‌ی قهوه بخرید و خودتان قبل از دم‌کردن قهوه را آسیاب کنید. این بهترین حالت ممکن است! این کار طعم و عطر قهوه را فوق‌العاده می‌کند. گذشته از این، همین که قهوه را آسیاب می‌کنید عطر آن در تمام محیط پخش می‌شود و فضا را مطبوع می‌کند.
دلیل اصلی این که قهوه خریداری‌شده از فروشگاه‌های نامعتبر بسیار وحشتناک است این است که روزها، و حتی هفته‌ها یا ماه‌ها در قفسه‌ها مانده و خاک خورده است! این امر تماس بین هوا و قهوه را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود قهوه طعم و مزه‌ی بدی داشته باشد.
حقیقت این است که قهوه تقریباً بلافاصله پس از این‌که آسیاب شود فرایند افت کیفیتش هم آغاز می‌شود. پس بهترین کیفیت قهوه درست پس از آسیاب آن به‌دست می‌آید. آسیاب بزرگ یکی از مهم‌ترین ابزارها در فرایند دم‌کردن قهوه است. البته آسیاب‌های برقی کوچک و ارزان‌قیمت نیز بد نیستند.
۵. قهوه را در اندازه‌ی مناسب آسیاب کنید
درشتی و ریزی آسیاب قهوه در طعم و عطر آن مؤثر است. قهوه‌ی شما با دانه‌های ریز سریع‌تر از دانه‌های درشت آماده می‌شود. روش‌های مختلف دم‌کردن با درشتی یا ریزی آسیاب قهوه در ارتباط است. اما از کجا می‌دانید که از اندازه‌ی مناسب استفاده می‌کنید؟ پاسخ این است: زمان و طعم!
با آسیاب ریز، قهوه حدوداً ظرف سه و نیم دقیقه دم می‌شود. این زمان برای آسیاب درشت سریع‌تر است. به‌اضافه، آسیاب درشت قهوه را بیش از حد اسیدی و ترش می‌کند، و اگر تمایل دارید که قهوه تلخ‌تر باشد از آسیاب ریز استفاده کنید که خامه‌ی قهوه به‌خوبی گرفته شود. در کل، هر نوع آسیاب قهوه در اندازه‌های مختلف عطر و طعم خاص خود را دارد که البته به نوع قهوه‌ساز شما نیز مربوط است:
- آسیاب درشت: 5 تا 10 ثانیه (مناسب برای قهوه‌ی سرد)؛
- آسیاب متوسط: 10 ثانیه (مناسب برای فرنچ‌پرس و دم معمولی)؛
- آسیاب ریز: 15 ثانیه؛ (قهوه‌ساز وکیوم)؛
- آسیاب خیلی ریز: 20 تا 25 ثانیه (مناسب اسپرسو).
۶. از آب باکیفیت استفاده کنید
کیفیت آبی که استفاده می‌کنید بسیار مهم است. هیچ چیز نمی‌تواند مثل آب بی‌کیفیت، طعم یک قوری قهوه را خراب کند. از نظر متخصصان قهوه، کلر و دیگر مواد افزودنی آب قهوه‌ی شما را آلوده، ضعیف و بدطعم می‌کند. قهوه باید با طعم، بو و ظاهر تمیز و تازه باشد. دوستداران جدی قهوه از آب چشمه (در بسته‌بندی‌های آب معدنی) یا آب تصفیه‌شده با فیلتر استفاده می‌کنند.
۷. قهوه را در دمای مناسب دم کنید
دما عامل مهمی در کیفیت قهوه‌ی شما است. اگر دمای آب خیلی بالا باشد خامه‌ی قهوه را می‌گیرد. در کل، دم‌کردن قهوه در هر دمایی کیفیتی خاص به نوشیدنی شما می‌دهد و بر رنگ، طعم و عطر آن اثرگذار است.
قهوه‌ای مطبوع در دمای بهینه‌ی 90 تا 100 درجه‌ی سانتیگراد دم می‌کشد. دم‌کشیدن طولانی‌تر یا کوتاه‌تر منجر به طعم تلخ یا بسیار ضعیف قهوه می‌شود. مدت دم‌کشیدن قهوه به نسبت قهوه و آب هم بستگی دارد.
۸. از فیلترهای ارزان استفاده نکنید
استفاده از فیلترهای ارزان فاجعه است! و به‌سادگی طعم قهوه را نابود می‌کند. با اینهمه، انتخاب فیلتر قهوه‌ی مناسب واقعاً ساده هم نیست: انواع فیلترهای فلزی، کاغذی، در ابعاد و اندازه‌های مختلف و کیفیت‌های متفاوت. پس نخست این‌که در هنگام خریدن فیلتر به فکر صرفه‌جویی در هزینه‌ها نباشید! چون حتی اندکی صرفه‌جویی هم می‌تواند طعم قهوه و در نتیجه دست کم یک هفته حس و حال شما را نسبت به نوشیدنی مورد علاقه‌تان خراب کند. نوع دم‌کردن قهوه و انتخاب فیلتر مناسب برای آن بسیار مهم است؛ از جمله اندازه‌ی فیلتر، ضخامت آن و غیره.
آب از فیلترهای نازک سریع‌تر عبور می‌کند و این بر فرآیند دم‌کردن تأثیر منفی خواهد گذاشت. هر چه فیلتر ضخیم‌تر باشد، گران‌تر هم خواهد بود. متخصصان قهوه پیشنهاد می‌کنند که از فیلترهای کاغذی مناسب استفاده کنید.
۹. تجهیزات
دم‌کردن قهوه کاری تخصصی است. قهوه‌ی بهتر نسبتی مستقیم با میزان تجربه‌ی شما در دم‌کردن قهوه دارد. با این حال، تست شیوه‌های مختلف دم‌کردن قهوه در نوع خود جذاب و تجربه‌ای هیجان‌انگیز است. می‌توانید قهوه را مثل چای دم کنید، می‌توانید از موکاپات استفاده کنید، برای قهوه‌ی ترک یک قهوه‌ساز سنتی دستی کفایت می‌کند؛ اما می‌توانید از تجهیزات پیشرفته‌ی قهوه‌سازی هم استفاده کنید. دستگاه‌های قهوه‌ساز حرفه‌ای طیفی گسترده از نوشیدنی‌های برپایه‌ی قهوه را که پیش‌تر در مقاله‌ی قهوه بهترین نوشیدنی برای افزایش بهره‌وری در کار معرفی کردیم برای شما فراهم می‌کنند. فرنچ‌پرس یا اِروپرس نیز گزینه‌های ارزان‌تر و خوبی هستند که کیفیت متفاوتی از قهوه را به شما ارائه می‌دهند.
همین مطلب در مورد نسبت آب و قهوه، دمای دم‌کشیدن، شیوه‌ی خامه‌گیری، درشتی و ریزی آسیاب قهوه، و ترکیبات مختلف هم صادق است. حتی می‌توانید دم‌کردن قهوه با یخ را تست کنید!
محل کار نیازمند بهره‌وری بیشتر است، و بهره‌وری بیشتر نیازمند قهوه‌ی مناسب! پس سعی کنید شیوه‌های مختلف دم‌کردن قهوه را تست کنید و به ترکیبی مناسب برسید؛ چیزی که نیاز شما را هر چه بیشتر بهتر رفع می‌کند. شاید بخواهید یک فنجان قهوه‌ی عالی با ترکیبات جدید داشته باشید، یا حتی میزان تلخی و اسیدیته‌ی قهوه کمتر یا بیشتر باشد. همه‌ی این‌ها نیازمند تجربه در دم‌کردن قهوه و استفاده از روش‌های مختلف است. در پایان روز تأثیر این روش‌ها را به‌خوبی در میزان بهره‌وری خود خواهید دید.
مطالب مرتبط:
10 میان‌وعده‌ی غذایی برای افزایش بهره‌وری
7 مزیت ویژه‌ی میان‌وعده‌ی غذایی سالم در محل کار